Prijsplafond

Het prijsplafond voor energie en gas wat per 1 januari 2023 van kracht is geworden, biedt mensen verlichting van de energierekening. Dit was hard nodig. Maar de manier waarop dit is gedaan, is de duurste en grootste blunder in de Nederlandse historie.

Wat betekent een prijsplafond?

Een prijsplafond houdt in dat er sprake is van een maximale prijs die je dient te betalen. In dit geval is deze prijs verbonden aan een maximaal verbruik. De maximale prijzen blijven tot 31 december 2023 van kracht.

Wat wordt het prijsplafond voor energie?

Voor stroom is het tarief van het prijsplafond op 0,40€  per kwh bepaalt. Dit geldt voor een maximaal verbruik van 2.900 kwh elektriciteit. In november en december 2022 ligt de gemiddelde prijs echter onder dit niveau.

Wat wordt het prijsplafond voor gas?

Voor gas is de prijs op 1,45€ bepaalt, voor een maximaal verbruik van 1,200 m3 gas. Ook hier geldt, dat dit ongeveer de prijs is, die je op dit moment in de markt dient te betalen. Hierbij is er ook sprake van een dalende trend.

Deze hoeveelheden zijn bepaald op basis van het gemiddelde gebruik van een Nederlands gezin. De huidige ontwikkelingen op de markt, zorgen er echter voor dat de tarieven van het prijsplafond hoger of gelijk zijn aan de prijzen, die je op dit moment met een dynamisch contract dient te betalen.

Stadswarmte

De prijs van stadswarmte is gekoppeld aan de gasprijs, hetgeen overigens volstrekt onlogisch is. Voor de maximale hoeveelheid van 37 gj stadswarmte geldt er ook een maximale prijs van 47,38€ per gj.

Hoe werkt een prijsplafond

De energiemaatschappij zal jou maximaal de afgesproken prijzen voor 1.200 m3 gas en 2.900 kwh elektriciteit in rekening brengen. Het meerdere wordt in rekening gebracht aan de overheid.

Afhankelijk van de ontwikkelingen van prijzen op de wereldmarkt, kan dit de overheid tussen de 12 en 22 miljard euro gaan kosten. Zoals het er nu naar uitziet, volstrekt overbodig. Het hoeft namelijk weinig tot niks te kosten.

Waarom is dit een megablunder?

Er zijn een aantal aspecten met betrekking tot de uitvoering van het prijsplafond, die de absolute onkunde van onze overheid blootlegt. Helaas gaat dit in de miljarden lopen. 

Verbruik per maand

Een eerste grote fout, is dat het verbruik per maand is vastgesteld.

Wanneer je het gehele jaar bij een energieaanbieder blijft en gebruik maakt van een vast- of variabel contract, dan zal je hier verder niks van merken. Ga je echter overstappen en heb je de eerste maanden meer gebruik dan de vastgestelde hoeveelheden per maand, dan bestaat de kans dat je dient bij te betalen.

Overstappen naar een goedkopere aanbieder wordt dus allesbehalve gestimuleerd.

Dynamische contracten

Een relatief nieuw energiecontract is het zogenoemde dynamische contract. In plaats van een contract voor langere tijd af te sluiten, met vooraf vastgelegde prijzen, ga je dan jouw stroom en gas betalen op basis van de werkelijke marktprijzen. Voor gas wordt deze prijs twee keer per dag vastgelegd en voor stroom elk uur.

De prijzen bij een dynamisch contract liggen bijna altijd lager, dan bij een vast of variabel contract. Zelf maak ik inmiddels al meer dan een jaar gebruik van een dergelijk contract bij Frank Energie en dat heeft mij veel geld bespaart.

Nu eind 2022 is het zelfs zo, dat de prijs voor stroom ver beneden de prijs van het prijsplafond ligt. De prijs van gas ligt inmiddels zo rond de prijs van het prijsplafond.

Op basis van een dynamisch contract, hoeft de overheid dus bijna niks meer te compenseren. Elke Nederland kan een dergelijk contract afsluiten, waardoor er direct miljarden worden bespaard. 

Waarom geldt het prijsplafond niet alleen voor dynamische contracten? Consumenten profiteren vaak van prijzen die beneden de maximale prijzen komen te liggen en energiemaatschappijen worden hierdoor niet slapend rijk van belastinggeld.  

Hanteren van gemiddeld maandelijks verbruik

Het lijkt er nu zelfs op, dat mensen in het bezit van een dynamisch contrac een overschot van een bepaalde maand, niet mee kunnen nemen naar een volgende maand. 

Zoals het er nu naar uitziet wordt januari een zachte maand. Het gasverbruik zal dan ook lager zijn dan verwacht. Stel dat februari een hele koude maand wordt, waardoor het gasverbruik hoger uitkomt dan normaal. Mensen met een dynamisch contract, die de overheid heel veel geld besparen, worden dan benadeeld ten opzichte van mensen met een duur variabel of vast contract, die de overheid miljarden kosten. 

Hier wordt overigens nog over onderhandeld.

Het hanteren van een gewogen gemiddelde

Minder stroom verbruiken op piekmomenten, is een van de maatregelen die de Europese Commissie heeft aangekondigd, als oplossing voor de problemen. Door te werken met een gewogen gemiddelde wordt dit niet gestimuleerd.

Als je kijk naar de maand december 2021, dan was de prijs van elektriciteit in de eerste weken erg hoog.

Door een hoge gasprijs en donker en vaak ook windstil winterweer, was er ook weinig aanbod van stroom uit zon of wind. Voor de gehele maand zal de prijs dan ook net boven de 0,40€ uitkomen.

Inmiddels is de prijs aan het einde van de maand enorm gedaald. In de goedkope uren komt de prijs amper boven de 0,10€ uit. 

Maar waarom zou je daar gebruik van maken, als je toch het gewogen gemiddelde van 0,40€ gaat betalen?

Overstappen wordt onaantrekkelijk gemaakt

Overstappen naar een goedkopere leverancier gedurende het jaar wordt ontmoedigd. Dit zou daarentegen de overheid veel geld kunnen gaan besparen.

In de onderhandelingen met de overheid, hebben de energiemaatschappijen dit dan ook goed geregeld. Zij kunnen de hoogste prijzen blijven berekenen, want overstappen zullen mensen niet snel doen. 

Het zou mij overigens ook niet verbazen, als er aan klantenbinding gedaan gaat worden door allerlei cadeaus. De prijs maakt toch weinig tot niks uit. Bijvoorbeeld door het aanbieden van een cadeaubon of dergelijke, kunnen klanten worden gebonden en kan de energiemaatschappij maximaal profiteren van het belastinggeld. 

Bezitters van warmtepompen worden benadeeld

Wanneer je in het bezit bent van een hybride warmtepomp, dan zal je veel meer stroom gebruiken dan gas. Je zal dan met jouw stroomverbruik boven de hoeveelheid van 2.900 kwh elektriciteit uit gaan komen. Maar niet gebruik maken van de 1,200 m3 gas tegen de prijs van het prijsplafond.

Wanneer de prijs van stroom gaat stijgen, dan ondervind je een behoorlijk nadeel. Dit beleid richt zich dus niet op het stimuleren van duurzame maatregelen. Er had dan ook de mogelijkheid tot uitwisseling tussen gas en stroom moeten worden ingebouwd.

Wanneer de stroom prijzen gaan stijgen, dan is het waarschijnlijk voordeliger om de hybride warmtepomp uit te zetten. 

Energiemaatschappijen zijn de grote winnaar

Het maakt voor consumenten niet meer uit, wat zij nu dienen te betalen aan de energiemaatschappij. Het aantal consumenten dat een duur contract zal opzeggen, zal dan ook beperkt zijn. Als je dan ziet, dat de inkoopprijs voor stroom op dit moment beneden de 0,20€ ligt, dan ontvangen energiemaatschappijen via de overheid, nog steeds enorme bedragen voor de klanten met een vast of variabel contract. 

Verplichting tot het aanbieden van dynamische contracten

Ik kan het echt niet begrijpen, dat de Nederlandse overheid niet net zoals in België, energiemaatschappijen verplicht een dynamisch energiecontract aan te bieden, op basis van actuele inkoopprijzen.

Hierdoor voorkom je dat de energiemaatschappijen rijk worden, door het ontvangen van belastinggeld. Daarnaast zal zeker voor stroom, de prijs nog lager uitkomen dan de afgesproken maximale prijs, waardoor burgers hier ook beter van worden en minder problemen zullen ondervinden om hun energierekening te betalen.